Zatrzymanie podejrzanego przez funkcjonariuszy policji lub innych służb budzi wiele pytań, zwłaszcza jeśli zatrzymująca osoba nie nosi munduru. Czy policjant w cywilu ma takie same uprawnienia jak umundurowany? Czy zatrzymywany ma prawo odmówić wykonania poleceń osoby bez munduru?
Kiedy funkcjonariusz może zatrzymać podejrzanego?
Zatrzymanie osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa może nastąpić w kilku sytuacjach, np. gdy:
- Osoba jest przyłapana na gorącym uczynku.
- Istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełniła przestępstwo.
- Zatrzymanie jest konieczne do przeprowadzenia dalszych czynności procesowych.
Zgodnie z polskim prawem, zatrzymania mogą dokonywać zarówno funkcjonariusze umundurowani, jak i w cywilu.
Czy policjant w cywilu może dokonać zatrzymania?
Tak. Funkcjonariusz nie musi być ubrany w mundur, aby zatrzymać podejrzanego. Policjanci operacyjni, funkcjonariusze CBŚP, ABW czy innych służb specjalnych często pracują w cywilu, a ich działania obejmują zatrzymania osób podejrzanych.
Jednak policjant w cywilu musi się wylegitymować, pokazując:
- Legitymację służbową – zawierającą imię, nazwisko, stopień i numer identyfikacyjny.
- Odznakę policyjną (jeśli ją posiada).
Jeśli funkcjonariusz działa w sytuacji wyjątkowej, np. podczas pościgu, może zatrzymać osobę bez wcześniejszego okazania legitymacji, ale musi to zrobić jak najszybciej po opanowaniu sytuacji.
Czy można odmówić zatrzymania przez policjanta w cywilu?
Nie. Jeśli funkcjonariusz okazuje legitymację i informuje o zatrzymaniu, osoba podejrzana ma obowiązek podporządkować się poleceniom. Brak współpracy lub ucieczka mogą skutkować dodatkowymi konsekwencjami prawnymi, w tym zarzutem utrudniania działań policyjnych.
Co zrobić, gdy mamy wątpliwości co do tożsamości funkcjonariusza?
W sytuacji, gdy osoba podająca się za funkcjonariusza budzi podejrzenia (np. brak legitymacji, agresywne zachowanie), można:
- Poprosić o okazanie legitymacji służbowej.
- Poprosić o numer identyfikacyjny i nazwisko.
- Zadzwonić na numer alarmowy 112 i zweryfikować zatrzymanie.
Ważne: nigdy nie należy uciekać ani stawiać oporu, ponieważ może to zostać uznane za przestępstwo. Jeśli funkcjonariusz działa niezgodnie z prawem, można później złożyć skargę w prokuraturze lub jednostce policji.
Podsumowanie
Funkcjonariusz nie musi być w mundurze, aby zatrzymać podejrzanego. Policjanci operacyjni oraz funkcjonariusze specjalnych jednostek często działają w cywilu. Ważne jest jednak, aby podczas zatrzymania okazali legitymację i podali swoje dane. W razie wątpliwości można zweryfikować tożsamość funkcjonariusza, ale nie wolno odmawiać wykonania poleceń.